6 Şubat Aziz Voukolos
Aziz Voukolos MS 1. yüzyılda İzmir’de doğdu ve yaşadı. Küçük yaştan itibaren kendini her tutkudan ve her günahtan arındırdı ve Kutsal Ruh’un meskeni oldu.
Aziz Ignatius (Antakyalı) Theophorus, Aziz Polykarp ve Hierapolisli Papias ile birlikte, teolog Aziz Yuhanna’nın öğrencisiydi. Havariler Pavlus ve Teolog/İlahiyatçı Yuhanna’nın ve öğrencilerinin öğretilerinden ötürü, Mesih’e iman etti ve bir Ortodoks Hristiyan olarak vaftiz edildi.
İzmir’in İlk Episkoposu
Havari ve Müjdeci, Teolog/İlahiyatçı Yuhanna, Aziz Voukolos’u İzmir Episkoposu olarak atadı. Aziz Voukolos’tan önce Ariston, Strateas Loidos ve II. Ariston Mesih’e iman etmiş, Havarilerin müritleri tarafından vaftiz edilmiş ve atanmış olsalar da, İzmir’in ilk Episkoposu Aziz Voukolos’tur.
O, yaşamı ve örneğiyle İzmir’deki tüm Hristiyanları ve putperestleri aydınlatan ve yönlendiren, onları vahşi hayvanlardan Işık’ın ve Tanrı’nın çocukları yapan Büyük bir Öğretmendi. O, hayattayken bile birçok mucize gerçekleştiren büyük ve önemli bir Aziz idi.
İzmir’de huzur içinde uyudu. Göğe kabulünü önceden bildirdi ve ondan önce Müjdeci ve Havari Teolog/İlahiyatçı Yuhanna ile birlikte halefi Aziz Polykarpos’u olarak takdis etti. (23 Şubat’ta anılır)
Kutsal naaşı, Efes Kapısı’nda bulunan mezarlığa İzmirli Hristiyanlar tarafından defnedilmiştir. Gömüldükten hemen sonra Aziz’in mezarından, ve özellikle ayaklarının ucundan, azizin baş ucuna kadar ulaşan, yaprakları ve meyveleri ibadet etmek için mezarına giden bütün Hristiyanlara birçok mucizeler gösteren bir bitki, bir ağaç (mersin ağacından bahsedilir) filizlendi. Özellikle çocuk sahibi olamayan kadınlar ve hasta kişileri mucizevi şekilde iyileştirdi.
Ne yazık ki, 1663 civarında biri Aziz’in ağacını mezarından kesmiş, ancak o sırada ağaçla birlikte (ağacı kesen kişinin) bacağı da kesilmiş ve ölmüştür. Bu mucizeden sonra Hristiyanlar her gün Aziz’in mezarı etrafında buhur ve mumlarla toplanmaya başlamışlar, ta ki Aziz’in şehadetinin aynı gününde, yani 6 Şubat 1667’de biri Aziz’in kabrini açıp Kutsal kalıntılarını etrafa saçana kadar. Gidip bu acıklı manzara ile karşılaşan Hristiyanlar, Aziz’in kutsal emanetlerini toplayarak, her gün birçok mucize gerçekleştiren kiliselerinde ve evlerinde sakladılar. Mezar boş ve zarar görmüş olmasına rağmen, Aziz, mezarına giden tüm Hristiyanlar için mucizeler gerçekleştirmeye devam etti. Daha sonra, mezarın yerine, Aziz Voukolos ve Aziz Polykarpos’un onuruna görkemli bir kilise inşa edildi.
Kilise, her yıl 6 Şubat’ta Aziz Voukolos’u onurlandırır ve onu büyük Episkoposlar arasında İzmir’in ilk Episkoposu olarak sıralar.
İzmir’de Aziz Voukolos’un Anılması
Aziz Voukolos’un uyumasından hemen sonra ve hem yaşarken hem de ölümünden sonra gerçekleştirdiği mucizeler nedeniyle, İzmir ve İyonya’nın geniş bölgesi Hristiyanları onu bir Aziz olarak onurlandırmaya başladılar. Hac için gittikleri mezarının yanı sıra Buz Tepesi’nde adı geçen ve önce Teolog/İlahiyatçı Aziz Yuhanna’ya daha sonra Aziz Voukolos ve Aziz Polykarpos’a adanan antik tapınakta da onurlandırılmıştır.
Daha sonra yerel Azizler için inşa ettikleri kiliseler ilk iki İzmir Azizi olan Aziz Voukolos ve Aziz Polikarpos’a ithaf edilmiştir.
Bugünkü Aziz Voukolos Kilisesi’nin yerinde eski bir pagan tapınağı bulunmakta olup, burada mevcudiyeti ve Aziz Voukolos’un mezarı nedeniyle MS 5. yüzyılda Milano Fermanının Hristiyanlara yasal bir statü kazandırmasından sonra, Hristiyan kilisesine dönüştürülmüştür. Ancak antik parçalardan ve arkeolojik buluntulardan Aziz Voukolos Erken (dönem) Hristiyan Kilisesi’nin varlığı görülmektedir. 1663’te bölge, kabri ve Aziz Kilisesi’ni yok etmeye çalışan özel bir kişi tarafından satın alındı.
Aziz’in mezarının üzerinde filizlenen mucizevi ağacı kesmeye çalışırken (biri) bacağını keser ve anında ölür. Birkaç yıl sonra bölgenin yeni sahibi, ev inşa etmek için alanı düzleştirir. 6 Şubat 1667’de mezarı yerle bir eder ve Aziz’i Anma Günü olduğunu bilmeden Aziz’in Kutsal Kalıntılarını dışarıya saçar. Bayram gününde Aziz’e ibadet etmek ve onu onurlandırmak için gelen Hristiyanlar, Kalıntıları bulup toplayarak Kutsal Tapınaklara naklettiler, ancak birçoğunu da değerli tılsımlar olarak evlerinde tuttular. 1858 yılında bugün bulunduğu yerde Aziz Voukolos Kilisesi’nden söz edilmektedir. Görünüş göre, küçük ve derme çatma bir kilise, aynı yerde 1887’de 24 Haziran’da İzmir Metropoliti tarafından yine Aziz Voukolos ve aynı zamanda Aziz Polykarpos’a da adanan şimdiki kilisenin yerini almıştır. 29.70 metre uzunluğa ve 17.15 metre genişliğe sahiptir.
Göz Kilisesi
İzmir’in yerlileri tarafından Ai Vouklas ya da “Göz Kilisesi” olarak adlandırılır, çünkü kutsal alanın üzerindeki kemerde Tanrı Sabaot’un gözünün bir rönesans tasviri vardır.
Bir tapınak olarak, kubbeli bazilika tarzındadır. Güzel bir ahşap oyma ikonastası ve buna uygun Episkopos Tahtı, Kutsal Minber, ayaklı rahle ve mumluk vardı. Çepeçevre ahşap sandalyeler duvarlarda ve tavanda ise rönesans ikonaları vardı. Zemin, çeşitli tasarımlar yaratan beyaz ve gri mermer levhalarla mükemmel kalitede mermerdi. Çevreleyen duvarlarda çift sıra pencere bulunmaktadır. Ayrıca narteksten dış merdivenle çıkılan Π şeklinde geniş bir Gynaikonitis (Zenana/Kadınlara ayrılmış alan) vardır.
Kilise, diğer binaların, Okulun, ve Ruhban Konutlarının bulunduğu güzel ve konforlu bir avlunun merkezinde yer almaktadır. Kutsal Sunağın arkasında, ayazma ile Aziz Voukolos’un mezarı ve mucizevi mersin ağacı vardı. 1922’ye kadar kilisenin cemaati vardı. Aziz’in anısına 6 Şubat’ta ve Aziz Polykarp’ın anısına 23 Şubat’ta yılda iki kez kutlanır. Aziz Polykarp’ın ikonaları tüm kiliselerde mevcuttu hem taşınabilir ahşap ikonalar hem de freskler.
1922’den itibaren kilise, önce tütün deposu, daha sonra opera binası, daha sonra arkeoloji müzesi olarak kullanılmış ve kullanılmadan bırakılmıştır. İzmir Belediyesi’nin himayesinde üniversite tarafından restore edilmiştir. Şehrin merkezindeki (Basmane bölgesi) felaketten kurtulan tek Rum Ortodoks Kilisesidir. 17 Ağustos 2014 tarihinde ve ilgili izinlerin alınmasından sonra İzmir Ortodoks Rumlarına verildi. Mübadeleden 92 yıl sonra yeniden İlahi Liturji icra edildi.
Bugün Aziz Voukolos
Aziz Voukolos, Kilise’nin büyük Ekümenik Üstatlarından ve Babalarından biridir. İzmir Episkoposlar Listesi’ndeki ilk İzmir episkoposudur. Aziz Polykarpos ve Azize Fotini ile birlikte İzmir’in Koruyucu Azizleri’dir. Kilise’nin mucizeler yaratan Azizlerinden biridir; kısırlığı ve ayrıca çocukların doğumuyla ilgili zorlukları iyileştiren bir Şifacı’dır. Mesleği çoban olduğu için Çobanların Koruyucusu olarak da kabul edilir ve hayvan hastalıklarını tedavi eder.
Onun ikonaları dünyadaki tüm Ortodoks Kiliselerinde, taşınabilir ve freskler olarak bulunur. 1922’den sonra kutsal kalıntıları (röplikleri) Yunanistan’a nakledildi ve çeşitli manastır ve kiliselerde muhafaza edilmektedir. İzmir’de Aziz Voukolos Kilisesi, dini ve tarihi bir referans noktasıdır. Ai Vouklas, bugüne kadar İzmir’in tanınmış mucizeler yaratan Azizi olmaya devam ediyor.
Bölünmeden önce bir Aziz olduğu için hem Ortodoks hem de Roma Katolik Kilisesi tarafından onurlandırılır. Din şehidi Aziz Polikarpos ve Samiriyeli Azize Fotini ile birlikte İzmir’in Koruyucu Azizleridir.
Hatırası her yıl 6 Şubat’ta kutlanır. Bayramı için Athos Dağı’ndan Aziz Nikodemus tarafından özel bir ayin metni yazılmıştır.
