5 Aralık Aynoroz Başkeşişi Aziz Kozmas ve arkadaşları
“İmparator Mikail 8. Palaeologos, Papalığın Bizans İmparatorluğu’na yardımını güvenceye almak için, 1274’deki Lyon Konsili’nde baskı altında alınan Kiliselerin birleşmesi kararını uygulatmaya kararlıydı. Bu yüzden politikalarına olan muhalefetin merkezi ve Ortodoksluğun kalesi Aynoroz’a asker yolladı, bu yanlış birleşmeyi tanımayan tüm keşişlere karşı zalimce önlemler alınmasını emretti.
“İmparator’un askerleri o zamanlar lavralar* halindeki Aynoroz başkenti Karyes’e ulaştığında, sebatlı bir keşişlik için herkese örnek olan Başkeşiş’i tutukladılar. Orada bulunan diğer rahipler ile birlikte Başkeşiş’i kılıçtan geçirdiler. Öfke içinde Kiliseyi ve manastır yapılarını yağmalayıp yaktılar, arkalarında bir harabe bıraktılar. Saklandıkları dağlardan ve sık ormanlardan dönen Ortodoks keşişler kutsal Şehitler’i Protaton Kilisesi’nin girişine gömdüler. Yüzyıllar ve nesiller boyunca keşişler ‘Başkeşiş’in Mezarı’ üzerindeki lambayı her gün saygıyla yaktılar. Nihayet 5 Aralık 1981’de azizden kalan parçalar huşu içinde topraktan çıkarıldı ve anısına düzenlenen ayine büyük bir kalabalık katıldı.” (Synaxarion’dan) (~1274)
*lavra, ortasında bir kilise bulunan ve keşişlerin odalarından/mağaralarından oluşan manastır tipi.
Çeviren: Sinan
