10 Nisan Yeni Ruhani Şehit Grigorios, İstanbul Patriği
Mora’da doğdu ve 1875 yılında İzmir Başpiskoposu oldu. Rum halkı arasında devrimci hislerin ve aktivitelerin arttığı bir zamanda hizmet etti ve Osmanlı Türklerinin en ufak bir isyan izine rastladığında gösterdiği vahşi tepkilere şahit oldu. Bir keresinde İzmir’de, kendisi verdiği bir kararın cemaatte karışıklık yarattığını görünce, ayin esnasında kutsal tahtından indi, imanlı kişiler kendisine eğilmeden o, onların önünde eğildi ve aflarını diledi
1797 yılında İstanbul Patriği seçildi. Türk yönetimi altında, Sultan otoritesine saygı yeminine bağlı olarak Patrik, sadece Rum kiliselerinin başı değil aynı zamanda Rum halkının da başıydı. Bu, Grigorios’un kendi tecrübeleriyle de birleşince onu kendi insanlarının yaptığı devrimci aktivitelerin sadık bir karşıtı haline getirdi. Buna rağmen, Mora’da 25 Mart 1821’de Osmalı’ya karşı Rum bağımsızlığı ilan edilince, Türkiye’nin misillemesi çok ağır oldu. 10 Nisan’da, Paskalya’da, Paskalya Ayinini icra ettikten sonra yaşlı Patrik Türk otoritelerince tutuklandı. Bağımsızlığı ilan edenlerin isimlerini söylesin diye işkence edildi, sonra İslam’a dönerse özgür bırakılacağı söylendi. Aziz Grigorios şöyle yanıtladı: “Beyhude soruyorsun. Hıristiyanların Patriği bir Hıristiyan olarak ölür”. O ve beraberinde başka ruhbanlar Patrikhane’nin kapısında “hain” muamelesi görerek asıldılar. İstanbul’u ziyaret eden bir İngiliz din adamının görgü tanıklığında şöyle yazıyor: “Onun bedeni, yaşından ve açlıktan dolayı bir deri bir kemik kalmış, zayıflamıştı, hemen ölüme sebep olacak yeterli ağırlığa sahip değildi. Bir süre boyunca acı içinde yaşamaya devam etti, buna son verecek dostane, cesur bir el uzanmadı. Son çırpınışlarının bitmesinden önce gecenin karanlığı çöktü.”. Bedeni üç gün boyunca asılı kaldı, sonra Türkler tarafından Yahudi bir çeteye satıldı, onlar da cesede zarar verdi ve boynundan bir taş ile bağlayıp denize fırlattılar. Buna rağmen, bedeni bir Rum tüccar kaptanı tarafından denizde yüzerken bulundu. Bedenin şehit edilen Patriğe ait olduğu kesinleştiğinde, Ortodoks kilise önderlerinin gözetimi altına, gizlice Odessa’ya götürüldü. Çar 1. Aleksandır kutsal ruhban için 17 Haziran1821’de Odessa’da resmî bir cenaze töreni istedi.
Kutsal Emanetler 1871’de Çar 3. Aleksandır tarafından Yunanistan’a gönderildi. Ölümünden elli yıl geçmiş olmasına rağmen kutsal emanetleri bozulmamıştı. Aziz Grigorios resmî olarak 1921 yılında aziz ilan edildi. Bugün onun kutsal emanetlerine Atina Metropolitlik Katedrali’nde hürmet edilebilir. (1821)
http://www.abbamoses.com/months/april.html
10 Nisan Yeni Ruhani Şehit Grigorios, İstanbul Patriği
